Friday, March 19, 2021

ԿԵՆԴԱՆԻՆԵՐԸ ԾԱՂԻԿՆԵՐՈՒՆ ՄԷՋ

 

ԿԵՆԴԱՆԻՆԵՐԸ ԾԱՂԻԿՆԵՐՈՒՆ ՄԷՋ

Hagop Cholakian

March 14, 2021

 

Հիմա գարուն է Քեսապի մէջ՝ «գէրէօնք ի», ծաղիկներ կը բացուին եւ ուտելի բոյսեր կ’աճին: Մեր բարբառով անոնցմէ ոմանք ունին կենդանիներու անուններէ սերած անուններ. այսպէս՝

 

ԱՆԳԸՂԹԻՎ – անգղաթեւ. ծմակ տեղերը բուսնող մեծ տերեւներով փնջաձեւ խոտ. կը գործածուի ծաղկեփունջ կազմելու ատեն:

 

ԳԸԼԼԸ ՄԷՆՈՒՇՈՒՕԿ – գայլի մանուշակ, գենեգոյն կամ կարմիր ծաղիկ. դպրոցականները անոր կու տային հայերէն «նապաստակի ականջ» անունը:

 

ԸՂՏԸ ՊՈՒՆՃՕԳ - ուղտի ուլունք, ծաղիկ մը:

 

ԹԻՊԻԿԸ ԲԱԿԼԱ – թոբեկի՝ շնագայլի բակլայ, ծաղիկը՝ կապոյտ, կը խաշէին Զատկուան հաւկիթներուն հետ՝ կապոյտ հաւկիթ ունենալու համար:

 

ԹԻՊԻԿԸ ԽԱՂՈՒՂ – թոբեկի՝ շնագայլի խաղող, մանր հատիկներով ողկուզաձեւ վայրի պտուղ մը:

 

ԹԻՊԻԿԸ ՏՈՒԼԼԱ – թոբեկի՝ շնագայլի տոլի կամ որթատունկ. պատատուկ վայրի բոյս մը:

 

ԻԾԾԸ ՄՈՒՐՕՔ – այծի մօրուք, ուտելի փնջաձեւ խոտ մը. ոմանք կ’ըսէին «իըըսկընը պուրտ»` երէցկինի պորտ:

 

ԻՇՇԸ ՇԸԳԻԷԳ – իշու կակաչ, ուտելի խոտ մը կարմիր ծաղիկով: Կոկոնները բախտախաղի մէջ կը գործածէին՝ «հա՞րս է, թէ փեսայ», կը բանային՝ ճերմակ միջուկը հարս էր, կարմիրը՝ փեսայ:

 

ԽՈՒՐՈՒԶԸ ՎԱՐՏԷՔ – աքլորի վարտիք, կարմիր թաւշապատ ծաղիկ մը:

 

ԽՈՒՐՈՒԶԸ ՔԱՓԱԶ – աքլորի կատար՝ կարմիր գոյնով ծաղիկ:

 

ՀԱՎԿԸՏԻՆԱ – հաւկտենի, ծաղկող թուփ մը:

 

ՀԷՎԻՐԸ ԿԸՏՏԷԿ – հաւերու կտիկ. մանր տերեւներով ուտելի խոտ մը, կ’աճի բակամերձ տեղերը, հաւերը շատ կը սիրէին կըտ-կըտ ուտել:

 

ՄԱՂՎԸ ԾԱՂԷԿ՝ - մեղուի ծաղիկ, նոյնը՝ Գարատուրանի մէջ՝ ՄԷՔԸ ԴԸՄՄՈՒՕԿ:

 

ՄԱՂՎԸ ՊԸՃԷՃ – մեղուի պատիճ, պատիճաւոր բոյս մը, պատիճին մէջ շարք մը քաղցրահամ հատիկներ: Կան նաեւ ԻՇՇԸ ՊԸՃԷՃ՝ իշու պատիճ, աւելի մեծ, ուտելի, ՁԻԸ

 

ՊԸՃԷՃ՝ ձիու պատիճ, ԽԸԶԶԸ ՊԸՃԷՃ՝ խոզի պատիճ, ոչ ուտելի:

 

ՄԷՔԸ ԴԸՄՄՈՒՕԿ – մաքիի՝ ոչխարի դմակ, ծաղիկը՝ ոչխարի դմակի նմանողութեամբ:

 

ՊԱԽՐԸ ԼԻԶԶԷՕ – եզան լեզու. բուժական խոտ մը:

 

ԿԷՔՎԸ ՃԸՌՆԻԷԳ – կաքաւի ճիռն-իկ, ուտելի խոտ մը:

Ափսոս որ նկարներ չունիմ: Քեսապ ապրող ընթերցողներ, տնամերձ վայրերէ նկարեցէ՛ք եւ ինծի ուղարկեցէք: Շնորհակալ կ’ըլլամ:

No comments:

Post a Comment